Marketing không chỉ là quảng cáo hay bán hàng, mà là nền tảng chiến lược giúp doanh nghiệp phát triển bền vững. Bài viết này, Trường doanh nhân HBR sẽ cùng bạn tìm hiểu marketing là gì, làm những công việc gì và vì sao ngành này trở thành lựa chọn nghề nghiệp hấp dẫn hiện nay.
1. Marketing là gì? Hiểu đúng về khái niệm và bản chất của ngành
Khái niệm Marketing là gì? Marketing là tập hợp tất cả các hoạt động nhằm đưa sản phẩm hoặc dịch vụ từ nơi sản xuất đến tay người tiêu dùng, thông qua các hoạt động quảng bá, tiếp thị, thu hút và chăm sóc khách hàng.
Theo Philip Kotler – cha đẻ của ngành marketing hiện đại, marketing là “khoa học và nghệ thuật tạo ra giá trị, truyền thông và phân phối những giá trị đó nhằm thỏa mãn nhu cầu của khách hàng mục tiêu, đồng thời tối đa hóa lợi nhuận cho doanh nghiệp”.
Về mặt cấu trúc, “market” là thị trường, nơi người bán và người mua gặp nhau; còn hậu tố “-ing” cho thấy tính liên tục, vận động không ngừng của toàn bộ quá trình. Chính điều đó khiến marketing trở thành một mắt xích sống động, linh hoạt và không thể thiếu trong chuỗi giá trị doanh nghiệp.
Ban đầu, marketing chủ yếu xuất hiện trong ngành hàng tiêu dùng. Nhưng ngày nay, khái niệm này đã mở rộng ra mọi lĩnh vực: từ dịch vụ, thương mại, công nghiệp đến giáo dục, y tế, chính trị và văn hóa. Dù ở bất kỳ ngành nghề nào, marketing vẫn giữ vai trò trung tâm trong việc tạo dựng thương hiệu, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển bền vững.
>>> XEM THÊM: MARKETING ONLINE LÀ GÌ? MỨC THU NHẬP CỦA NHÂN VIÊN MARKETING ONLINE
2. Ngành marketing là gì? Marketing có những mảng nào?
Ngành marketing là lĩnh vực đào tạo và ứng dụng các phương pháp tiếp thị nhằm đưa sản phẩm đến đúng khách hàng, đúng thời điểm, qua đúng kênh phân phối. Sinh viên theo học ngành này sẽ được trang bị kiến thức từ nền tảng đến chuyên sâu về thị trường, hành vi tiêu dùng, xây dựng thương hiệu và vận hành chiến dịch tiếp thị.
Trong thực tiễn, ngành marketing bao gồm nhiều mảng hoạt động liên kết chặt chẽ:
- Nghiên cứu thị trường: phân tích xu hướng, đối thủ và nhu cầu người tiêu dùng.
- Phân tích khách hàng: xác định insight, phân khúc và hành vi mua hàng.
- Phát triển sản phẩm: cải tiến hoặc xây dựng sản phẩm phù hợp thị trường.
- Xây dựng thương hiệu: tạo dựng hình ảnh, giá trị và bản sắc thương hiệu.
- Quảng cáo & truyền thông: truyền tải thông điệp qua kênh online và offline.
- Bán hàng & phân phối: đưa sản phẩm đến tay người tiêu dùng.
- Chăm sóc khách hàng: duy trì mối quan hệ và trải nghiệm khách hàng tích cực.
- Đo lường hiệu quả: đánh giá kết quả chiến dịch, tối ưu ngân sách marketing.
Bên cạnh đó, người học còn được tiếp cận với các mảng chuyên sâu như digital marketing, content marketing, trade marketing, PR, event, social media... giúp phát triển theo nhiều hướng nghề nghiệp khác nhau trong tương lai.
3. Vai trò và tầm quan trọng của marketing trong doanh nghiệp hiện đại
Marketing không chỉ là một bộ phận chức năng, mà là trục xoay chiến lược giúp doanh nghiệp thấu hiểu khách hàng, định hướng sản phẩm và thúc đẩy tăng trưởng bền vững.
Thông qua nghiên cứu thị trường, phân tích dữ liệu và hoạch định chiến dịch, marketing giúp doanh nghiệp xác định đúng nhu cầu, xây dựng thông điệp phù hợp, tạo ra lợi thế cạnh tranh và gia tăng giá trị thương hiệu.
Trong bối cảnh thị trường thay đổi nhanh chóng, doanh nghiệp nào sở hữu tư duy marketing linh hoạt, lấy khách hàng làm trung tâm, sẽ có lợi thế rõ rệt trong việc chiếm lĩnh thị phần, giữ chân người dùng và phát triển dài hạn.
4. Học marketing làm những công việc gì? Những công việc thực tế của một marketer
Học marketing không chỉ mang lại kiến thức nền tảng, mà còn mở ra nhiều hướng đi nghề nghiệp với các công việc đa dạng trong môi trường thực tế.
Một marketer thường đảm nhiệm nhiều đầu việc cùng lúc, kết hợp giữa phân tích, sáng tạo và triển khai chiến dịch – tất cả đều xoay quanh mục tiêu hiểu và kết nối hiệu quả với khách hàng.
Các công việc điển hình mỗi ngày của một marketer:
- Phân tích dữ liệu & hành vi khách hàng: theo dõi chỉ số từ Google Analytics, CRM, xác định insight và điểm chạm quan trọng.
- Lập kế hoạch nội dung & chiến dịch: xác định chủ đề, thời gian đăng, kênh truyền thông, phân bổ ngân sách.
- Sáng tạo nội dung & thiết kế: viết bài blog, bài social, email, kịch bản video; phối hợp thiết kế hình ảnh hoặc slide thuyết trình.
- Chạy và tối ưu quảng cáo: thiết lập chiến dịch Google Ads, Facebook Ads, TikTok Ads và theo dõi hiệu quả.
- Quản lý các kênh truyền thông: website, fanpage, email marketing, kênh đối tác…
- Phối hợp nội bộ & bên ngoài: làm việc cùng các phòng ban, agency hoặc đối tác triển khai.
- Chăm sóc khách hàng: phản hồi, khảo sát, xử lý tình huống phát sinh.
- Theo dõi đối thủ cạnh tranh: cập nhật nội dung, chiến dịch, hoạt động mới.
- Viết báo cáo & đề xuất cải tiến: tổng hợp kết quả, rút kinh nghiệm sau mỗi chiến dịch.
Tùy vào từng vị trí chuyên môn (như content, digital, branding, trade…), tỷ lệ các công việc sẽ khác nhau. Tuy nhiên, điểm chung là mọi marketer đều cần tư duy linh hoạt, khả năng phối hợp và luôn bám sát mục tiêu kinh doanh.
>>> XEM THÊM: TÌM VIỆC LÀM MARKETING - CƠ HỘI TUYỂN DỤNG VÀ CHIẾN LƯỢC THÀNH CÔNG
5. Các loại hình marketing phổ biến nhất hiện nay
Trong bối cảnh thị trường cạnh tranh khốc liệt, hiểu rõ các loại hình marketing giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chiến lược tiếp cận khách hàng. Dưới đây là những hình thức marketing phổ biến nhất, được phân chia theo cả kênh truyền thống lẫn hiện đại.
5.1 Marketing truyền thống: Quảng bá ngoài môi trường số
Là hình thức tiếp thị lâu đời nhất, marketing truyền thống sử dụng các kênh như tivi, radio, báo chí, tờ rơi, bảng quảng cáo ngoài trời và sự kiện offline. Dù đang nhường chỗ cho digital, nhưng với một số ngành hàng, đặc biệt là FMCG hoặc thương hiệu lâu đời, hình thức này vẫn mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc xây dựng độ phủ.
5.2 Marketing kỹ thuật số: Xu hướng dẫn đầu thời đại số
Digital marketing là mảng phát triển nhanh nhất hiện nay, cho phép tiếp cận khách hàng chính xác, linh hoạt và dễ đo lường. Một số kênh phổ biến:
- SEO (Search Engine Optimization): tối ưu hóa công cụ tìm kiếm website để tăng thứ hạng trên Google.
- SEM (Search Engine Marketing): chạy quảng cáo tìm kiếm có trả phí.
- Blog Marketing: xây dựng nội dung có giá trị để thu hút tự nhiên.
- Social Marketing: phát triển thương hiệu trên Facebook, Instagram, TikTok…
- Email Marketing: gửi nội dung cá nhân hóa để giữ chân khách hàng.
Brand Marketing số: xây dựng hình ảnh thương hiệu qua các nền tảng trực tuyến.
Digital marketing linh hoạt, tiết kiệm chi phí và có thể đo lường hiệu quả rõ ràng, phù hợp với doanh nghiệp ở mọi quy mô.
5.3 Marketing hỗn hợp (7P): Công cụ chiến lược toàn diện
Marketing hỗn hợp (Marketing Mix) là mô hình kinh điển giúp xây dựng chiến lược tổng thể từ sản phẩm đến khách hàng. Ban đầu chỉ gồm 4P (Product, Price, Place, Promotion), mô hình này sau đó được mở rộng thành 7P trong môi trường dịch vụ:
- Product: Sản phẩm
- Price: Giá cả
- Place: Kênh phân phối
- Promotion: Chiêu thị
- People: Con người
- Process: Quy trình
- Physical Evidence: Bằng chứng vật lý
7P giúp marketer cân nhắc toàn bộ chuỗi giá trị từ trong ra ngoài, đảm bảo chiến lược vừa hấp dẫn khách hàng vừa phù hợp với nội lực doanh nghiệp.
>>> XEM THÊM: CÁCH XÂY DỰNG MỤC TIÊU NGHỀ NGHIỆP MARKETING GÂY ẤN TƯỢNG SÂU SẮC
6. Những kỹ năng cần có của một marketer chuyên nghiệp
Để trở thành một marketer thực thụ, bạn không chỉ cần hiểu rõ marketing là gì mà còn phải sở hữu những kỹ năng toàn diện, từ tư duy chiến lược đến năng lực triển khai thực tế.
Dưới đây là các kỹ năng thiết yếu mà bất kỳ marketer chuyên nghiệp nào cũng cần rèn luyện:
- Tư duy phân tích: Hiểu dữ liệu, biết cách đọc báo cáo, phân tích hành vi khách hàng và thị trường.
- Kỹ năng nghiên cứu: Khả năng khảo sát, tổng hợp và đánh giá thông tin giúp marketer đưa ra quyết định chính xác.
- Sáng tạo nội dung: Viết tốt, truyền tải thông điệp rõ ràng, hấp dẫn qua nhiều hình thức (bài viết, video, hình ảnh...).
- Hiểu công cụ số: Biết sử dụng các nền tảng như Google Analytics, Ads, Meta Business Suite, Canva, Chat GPT,....
- Giao tiếp và làm việc nhóm: Marketing là lĩnh vực phối hợp đa phòng ban và nhiều đối tác, giao tiếp hiệu quả là chìa khóa thành công.
- Tổ chức và quản lý dự án: Lên kế hoạch, kiểm soát ngân sách, bám sát tiến độ chiến dịch.
Tùy theo từng mảng, các kỹ năng có thể thiên về phân tích hoặc sáng tạo, nhưng điểm chung là luôn phải hướng đến khách hàng và mục tiêu kinh doanh.
7. Cơ hội nghề nghiệp và lộ trình phát triển trong ngành marketing
7.1 Ngành marketing ra trường làm gì?
Sinh viên tốt nghiệp ngành marketing có thể làm việc trong nhiều lĩnh vực như FMCG, thương mại điện tử, công nghệ, giáo dục, y tế,... Tùy vào kỹ năng và định hướng, bạn có thể đảm nhận các vai trò từ sáng tạo nội dung, vận hành chiến dịch đến xây dựng thương hiệu hoặc chiến lược truyền thông.
7.2 Các vị trí phổ biến trong ngành marketing
- Chuyên viên marketing tổng hợp: làm việc đa nhiệm, phối hợp nhiều mảng như nội dung, quảng cáo, sự kiện, nghiên cứu thị trường.
- Chuyên viên brand marketing: xây dựng và duy trì hình ảnh thương hiệu, kiểm soát nhận diện và thông điệp.
- Chuyên viên content marketing: sáng tạo nội dung cho blog, mạng xã hội, email, website.
- Chuyên viên digital marketing: chạy quảng cáo, tối ưu công cụ tìm kiếm, đo lường hiệu quả chiến dịch online.
- Chuyên viên social media: quản lý fanpage, nội dung mạng xã hội, chăm sóc cộng đồng.
- Chuyên viên truyền thông: làm việc với báo chí, tổ chức sự kiện, quản lý khủng hoảng truyền thông.
- Chuyên viên PR (quan hệ công chúng): xây dựng mối quan hệ tích cực với công chúng, báo giới và đối tác.
- Chuyên viên SEO: tối ưu nội dung và cấu trúc website để cải thiện thứ hạng tìm kiếm.
- Chuyên viên chạy quảng cáo (ads): thiết lập và tối ưu các chiến dịch Google Ads, Facebook Ads, TikTok Ads…
7.3 Mức lương ngành marketing hiện nay
Mức thu nhập trung bình của ngành marketing dao động từ 8–15 triệu đồng/tháng đối với nhân sự có dưới 2 năm kinh nghiệm. Với vị trí quản lý hoặc chuyên môn cao, mức lương có thể đạt 25–40 triệu đồng/tháng, chưa kể hoa hồng hoặc bonus theo chiến dịch.
7.4 Lộ trình thăng tiến: từ thực tập sinh đến giám đốc marketing
- Thực tập sinh (Intern)
- Chuyên viên (Executive)
- Trưởng nhóm (Senior/Leader)
- Quản lý (Manager)
- Giám đốc (Head of Marketing/CMO)
Lộ trình có thể rút ngắn nếu bạn sở hữu tư duy chiến lược, kỹ năng quản lý và khả năng tạo ra hiệu quả thực tế.
8. Giải đáp những câu hỏi thường gặp về ngành marketing
Marketing là một ngành hấp dẫn nhưng cũng đi kèm nhiều băn khoăn, đặc biệt với những bạn mới bắt đầu tìm hiểu hoặc chuẩn bị theo học chuyên ngành này.
8.1 Học marketing có khó không?
Marketing không quá khó nếu bạn có tư duy cởi mở, thích tìm hiểu tâm lý khách hàng và sẵn sàng học hỏi liên tục. Tuy nhiên, đây là ngành đòi hỏi sự linh hoạt giữa phân tích và sáng tạo, nên người học cần kiên trì, chủ động thực hành và cập nhật xu hướng mới thường xuyên.
8.2 Ngành này ra trường có dễ xin việc?
Câu trả lời là có, nếu bạn biết rõ mình phù hợp với vị trí nào trong ngành. Từ content, digital, brand đến nghiên cứu thị trường hay chạy quảng cáo – marketing có rất nhiều mảng với nhu cầu tuyển dụng cao. Quan trọng là bạn có kỹ năng thực chiến và biết thể hiện giá trị bản thân qua portfolio hoặc dự án cá nhân.
Song song, hãy tích lũy kỹ năng qua các khóa học ngắn hạn, dự án cá nhân, hoạt động ngoại khóa để làm phong phú CV và xây dựng lộ trình rõ ràng.
Marketing là gì? Đó không chỉ là công cụ kinh doanh mà còn là nghệ thuật kết nối con người với giá trị. Với định hướng cá nhân hóa và thực tiễn, Trường doanh nhân HBR đồng hành cùng bạn trên hành trình khám phá và phát triển sự nghiệp marketing, từ những bước đầu vững chắc đến đỉnh cao chuyên môn.
ĐỪNG BỎ LỠ CƠ HỘI PHÁT TRIỂN NGHỀ NGHIỆP BỀN VỮNG TẠI HBR CAREERS!
